Ekonomide geriye çark!

Antalya Ticaret Borsası (ATB) Temmuz Ayı Meclis Toplantısı, ATB Meclis Salonu’nda gerçekleştirildi. Toplantıya damga vuran açıklamaları ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır yaptı. Çandır, Antalya ekonomisinin 2025 yılının ilk yarısında Türkiye ortalamasının ve önceki yılların gerisinde kaldığının altını çizdi. Yılın başında daha iyimser bir tablo öngördüklerini ancak mevcut verilerin bu beklentileri karşılamadığını belirten ATB Başkanı Çandır, “Krediye erişimde yaşanan zorluklar, maliyet baskıları, dış talepteki daralma ve alım gücündeki zayıflama kentimizdeki ekonomik faaliyetleri olumsuz etkiliyor” ifadelerini kullandı.

“REKABET GÜCÜMÜZ OLUMSUZ ETKİLENİYOR”

Yılbaşından bugüne yıllık enflasyonun yaklaşık 9 puan gerilediğini kaydeden ATB Başkanı Çandır, şu açıklamalara yer verdi:

“Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faizlerinde ise sınırlı bir düşüş gerçekleşmiştir. Yılın ilk yarısında enflasyon yüzde 15.66 artarken dolar fiyatı yaklaşık yüzde 11 yükselmiştir. Buna karşın iş dünyasının krediye erişimde yaşadığı sıkıntılar ve maliyet baskıları, yıl başına göre artarak devam etmektedir. Merkez Bankası açıkladığı son kararla politika faizini yüzde 46’dan yüzde 43’e fonlama faizini de yüzde 49’dan yüzde 46’ya indirmiştir. Dileğimiz bu üç puanlık düşüşün kredi maliyetlerine hızlı bir biçimde ve daha anlamlı düzeyde yansımasıdır. Dünyaya en açık kentlerimizin başında gelen Antalya’mızda, ekonomik büyümenin ne yazık ki Türkiye ortalamasının altında kaldığını görüyoruz. Bu durumu tetikleyen en önemli etkenlerin başında, döviz fiyatlarındaki baskı geliyor. Enflasyonun yaklaşık yarısı kadar artan döviz kuru, bir yandan turizm sektörümüzü, diğer yandan ihracatımızı ciddi şekilde zorluyor. Rekabet gücümüz olumsuz etkileniyor.”

YERLEŞİK PAZARLARIMIZI BAŞKA ÜLKELERE KAPTIRIYORUZ

“Turizmde de, ihracatta da, uzun yıllardır emek vererek oluşturduğumuz yerleşik pazarlarımızı, bizden çok daha geriden gelen ülkelere kaptırma riskiyle karşı karşıyayız” diyen Başkan Çandır açıklamalarını şu şekilde sürdürdü:

“Önümüzdeki küresel ticaret rotasına baktığımızda ne kent olarak ne de ülke olarak böyle bir pazar kaybını göze alma lüksümüz yok. Zaten uluslararası ticarette korumacılık giderek artıyor. Kuralsız, kanunsuz, keyfi uygulamalar yaygınlaşıyor. Bu zorluklara karşı hep birlikte mücadele etmemiz gerekirken, bir de kendi yarattığımız yapay zorluklarla uğraşmak durumunda kalmamız, bizi daha da geri düşürüyor.”

ANTALYA EKONOMİSİ HER GEÇEN YIL GERİLİYOR

Yılın ilk yarısı itibarıyla kentteki ekonomik faaliyetlerin ortalamanın altında kaldığını ifade eden Çandır, şu ifadelere yer verdi:

“Antalya ekonomisinin 2025 yılının ilk yarısında Türkiye ortalamasının ve önceki yılların gerisinde kalmasının nedenleri; krediye erişimde yaşanan ciddi zorluklar, üretim ve hizmet maliyetleri hızla artarken döviz kurunun yerinde sayması, dış talepteki daralma ve alım gücünün zayıflamasıyla ortaya çıkan talep yetersizliği olarak sıralanabilir. Hem yerel düzeyde hem de ulusal düzeyde daha öngörülebilir, daha dengeli ve rekabet gücümüzü artıracak politikalar hayata geçirmemiz gerekiyor.”

KONKORDATO VE İFLAS BAŞVURULARINDA ARTIŞ

Başkan Çandır’ın paylaştığı verilere göre, Antalya’da kurulan şirket sayısı geçen yıla göre yüzde 4.5 azalırken, kapanan şirket sayısı yüzde 24 arttı. Protestolu senet tutarı yüzde 134 artarken, karşılıksız çek tutarı da yüzde 77 yükseldi. İhracat verilerinde ise Türkiye geneli yüzde 4.8’lik artışa rağmen Antalya yüzde 1.7 düşüş yaşadı. Başkan Çandır, "Yılın ilk yarısında yaşananlar, işletmelerin ayakta kalmakta her geçen gün daha fazla zorlandığını gösteriyor. Konkordato ve iflas başvurularındaki artış bu durumun somut göstergesidir” diyerek uyarılarda bulundu.

NEFES KREDİSİ ÜYELERE DESTEK OLUYOR

Ekonomik baskılara karşın atılan adımlara da değinen Çandır, TOBB Nefes Kredisi’nin yeniden devreye alınmasının üyeler için önemli bir destek olduğunu belirtti.

ATB Başkanı Çandır konuya ilişkin şu ifadelere yer verdi:

“Üyelerimizin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla yıl başından bu yana uğraştığınız ‘TOBB Nefes Kredisi’ni bu ay başında başlattık. Kredinin yeniden devreye alınması, zor durumda olan üyelerimize önemli bir destek sağlamaktadır. Kredi imkanının yeniden sunulmasında emeği geçen başta TOBB Başkanımız Sayın M. Rifat Hisarcıklıoğlu olmak üzere, Kredi Garanti Fonu ve projeye destek veren banka yöneticilerine teşekkür ediyorum. TOBB olarak, kredi limitinin artırılması yönündeki girişimlerimiz ise devam etmektedir.”

ANTALYA İÇİN ‘YEREL KALKINMA HAMLESİ’

Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı (BAKA) Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde hazırlanan Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında Antalya için belirlenen dört stratejik yatırım alanının da değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Toplantıda, yaş meyve sebze piyasası ve hal mevzuatına ilişkin hazırlanan kapsamlı raporun bakanlığa sunulduğu ve lisanslı depo projesinin hayata geçirilmesi için çalışmaların sürdüğü açıklandı.

Başkan Çandır, konuya dair açıklamasında şu sözlere yer verdi:

“Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'mızca başlatılan Yerel Kalkınma Hamlesi kapsamında Antalya’mız için 4 stratejik yatırım alanı olan; Sporcu Sağlığı ve Performans Merkezi, Katma Değeri Yüksek Tıbbi ve Aromatik Bitkisel Ürünlerin Üretimi, Mikroalg Tabanlı Omega-3 ve Biyogübre Üretimi ve Organik Sera Atıklarından Selüloz ve/veya Mikrobiyal Gübre Üretim Tesisi olarak belirlenmiştir. Bu yatırımlara yönelik makine desteği, faiz/kâr payı desteği, KDV istisnası, yatırım yeri tahsisi, gümrük vergisi muafiyeti ve sigorta primi işveren desteği sunulmaktadır. Üyelerimiz ve sektörümüz tarafından bu fırsatın değerlendirilmesini diliyorum.”

“ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL ZORLU GEÇECEK”

Konuşmasında, küresel tarım piyasalarındaki değişimlere de dikkat çeken Çandır, “Önümüzdeki 10 yıl zorlu geçecek. Tarım alanlarımızı korumalı, üreticilerimizi desteklemeliyiz. Aksi halde üretimden vazgeçen bir kesimle karşı karşıya kalabiliriz” diye konuştu. ATB Başkanı Ali Çandır, sonunda tüm üyeleri ve sektör temsilcilerini stratejik destekleri değerlendirmeye çağırarak, yerel ve ulusal düzeyde daha öngörülebilir ve rekabetçi politikalar geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.